ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Ο βασικός σκοπός του μαθήματος είναι η απόκτηση γνώσεων σχετικά με τις προσεγγίσεις, τις στρατηγικές και τις μεθόδους ποιοτικού σχέδιου κοινωνικής έρευνας, που χρησιμοποιούνται στην Κοινωνική Εργασία και η απόκτηση δεξιοτήτων και τεχνικών στον μεθοδολογικό σχεδιασμό της ποιοτικής έρευνας σε σχέση με τον ορισμό του ερευνητικού προβλήματος, τις μεθόδους συλλογής και ανάλυσης ποιοτικών δεδομένων και την ολοκλήρωση με επιτυχία μιας ερευνητικής πρότασης ποιοτικής μεθοδολογίας.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:
- Κατανοούν τη έννοια της ποιοτικής έρευνας στην Κοινωνική Εργασία
- Κατανοούν και να γνωρίζουν τις προσεγγίσεις στην έρευνα της Κοινωνικής Εργασίας σύμφωνα με την διάκριση θετικιστικό/ποσοτικό και ερμηνευτικό/ποιοτικό πρότυπο
- Γνωρίζουν τις οντολογικές και επιστημολογικές θέσεις των ποιοτικών μεθόδων έρευνας
- Γνωρίζουν τους τύπους ποιοτικής έρευνας που αξιοποιούνται στη γενική Κοινωνική Εργασία: Εκτίμηση αναγκών, διερευνητική/περιγραφική/επεξηγηματική έρευνα, αξιολόγηση πρακτικής – προγραμμάτων και συμμετοχική έρευνα δράση
- Κατανοούν και να γνωρίζουν αρχές και τεχνικές σχεδιασμού ποιοτικής έρευνας
- Γνωρίζουν τις μεθόδους συλλογής ποιοτικών δεδομένων
- Γνωρίζουν τις μεθόδους ανάλυσης των ποιοτικών δεδομένων
- Ευαισθητοποιούνται στα δεοντολογικά ζητήματα της ποιοτικής έρευνας
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Σχεδιασμό ερευνητικών έργων
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
- Διεύρυνση της ερμηνευτικής ικανότητας της ανθρώπινης συμπεριφοράς
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
- Η φύση και η διαδικασία της κοινωνικής έρευνας
- Στρατηγικές κοινωνικής έρευνας: Ποσοτική έρευνα και ποιοτική έρευνα
- Ποιοτικός μεθοδολογικός προβληματισμός και ερευνητικό σχέδιο ποιοτικής μεθόδου
- Ερμηνευτική, φαινομενολογία, σχετικισμός, κοινωνικός κονστρουκτιβισμός
- Δεοντολογία και πολιτική στην ποιοτική κοινωνική έρευνα
- Ερευνητικές παραδόσεις στην ποιοτική έρευνα
- Ημιδομημένη συνέντευξη – Ομαδικά εστιασμένη συνέντευξη
- Βιογραφική συνένετυξη
- Συμμετοχική παρατήρηση
- Τα τεκμήρια ως πηγή δεδομένων
- Τεχνικές ανάλυσης ποιοτικών δεδομένων 1
- Τεχνικές ανάλυσης ποιοτικών δεδομένων 2
- Εφαρμογές λογισμικού στην επεξεργασία και ανάλυση ποιοτικών δεδομένων
- Η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ποιοτικής κοινωνικής έρευνας
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Θεωρητικό μέρος (60% τελικής βαθμολογίας)
Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:
- Σύντομη μελέτη περίπτωσης
- Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
- Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
- Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας
Εργαστηριακό μέρος (40% τελικής βαθμολογίας)
- Το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος αξιολογείται καθ’ όλη τη διάρκεια του εξαμήνου με εργαστηριακές ασκήσεις υποχρεωτικού χαρακτήρα σε καθορισμένες ημερομηνίες.
- Τα κριτήρια αξιολόγησης και οι ημερομηνίες των εργαστηριακών ασκήσεων γίνονται γνωστά στους φοιτητές κατά τη διάρκεια των εργαστηριακών μαθημάτων.
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ιωσηφίδης, Θ. (2017). Ποιοτικές μέθοδοι έρευνας και επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών. Αθήνα: Τζιόλας.
- Ιωσηφίδης, Θ. (2008) Ποιοτικές μέθοδοι έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες, Κριτική, Αθήνα.
- Ιωσηφίδης, Θ. (2006) Ιστορίες ζωής και βιογραφικές αφηγήσεις, Κριτική, Αθήνα.
- Ιωσηφίδης, Θ., & Σπυριδάκης, Μ. (Επιμ.) (2006). Ποιοτική κοινωνική έρευνα. Μεθοδολογικές προσεγγίσεις και ανάλυση δεδομένων. Αθήνα: Κριτική.
Κάλλας, Γ. (2015). Θεωρία, μεθοδολογία και ερευνητικές υποδομές στις κοινωνικές επιστήμες, Αθήνα: Κριτική. - Καλλινικάκη, Θ. (Επιμ.) (2010) Ποιοτικές μέθοδοι στην έρευνα της κοινωνικής εργασίας, Τόπος, Αθήνα.
- Καλλινικάκη, Θ. και Πετμεζίδου, Μ. (Επιμ.) (2017) Διαδρομές κοινωνικής έρευνας, Έκδοση ΠΜΣ «Κοινωνική Πολιτική και Κοινωνική Εργασία» ΔΠΘ, Κομοτηνή.
- Καλφόπουλος, Κ. (Επιμ., (2003). Η ποιοτική παράδοση στις κοινωνικές επιστήμες. Αθήνα: Νήσος.
- Λυδάκη, Α. (2001). Ποιοτικές μέθοδοι της κοινωνικής έρευνας. Αθήνα: Καστανιώτης.
- Mason, J. (2011) Η διεξαγωγή της ποιοτικής έρευνας, Πεδίο, Αθήνα.
- Mishler, E.G. (1996) Συνέντευξη Έρευνας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
- Λάζος, Γ. (1998) Το Πρόβλημα της Ποιοτικής Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες. Αθήνα: Παπαζήσης.
- Παπαϊωάννου, Σ. (επιμ.) (2007). Ζητήματα θεωρίας και μεθόδου των κοινωνικών επιστημών. Αθήνα: Κριτική.
- Jorgensen, D.L. (1989) Participant Observation, A Methodology for Human Studies. California: Sage Publications.
Συναφή επιστημονικά περιοδικά
- Κοινωνική Εργασία
- The Qualitative Report
- Qualitative Research
- Qualitative Researcher
- Qualitative Social Work: Research and Practice
- Research on Social Work Practice
- Social Work Research
- Journal of Evidence-Based Social Work
- Journal of the Society for Social Work and Research