ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Η επιτυχής παρακολούθηση του συγκεκριμένου μαθήματος της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, έχει ως βασικό αποτέλεσμα οι φοιτητές/-τριες να προβληματιστούν και να αποκτήσουν καταρχήν τις βασικές γνώσεις σχετικά με τους σκοπούς των εκπαιδευτικών θεσμών, τη δομή τους και τα παραγόμενα κοινωνικά αποτελέσματα των λειτουργιών τους. Ακόμη οι φοιτητές/-τριες θα αποκτήσουν ικανό επίπεδο ανάλυσης και ερμηνείας, με ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνικοποιητική λειτουργία των εκπαιδευτικών θεσμών και τη σχέση τους με την περιβάλλουσα κοινωνία τόσο σχετικά με την ένταξη και την πορεία του ατόμου στο εκπαιδευτικό σύστημα, όσο και με την ”προετοιμασία” του απ’ αυτό για την ένταξή του στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο .
Είναι χαρακτηριστικό πως η Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης αποτελεί ένα από τα βασικότερα πεδία για την επιστήμη της Κοινωνιολογίας.
Πιο συγκεκριμένα, η ύλη του μαθήματος επικεντρώνεται στην εξοικείωση των φοιτητές/-τριες με το εννοιολογικό περιεχόμενο, με απώτερο σκοπό την κατανόηση των διαδικασιών του εκπαιδευτικού θεσμού ως φορέα κοινωνικοποιητικής λειτουργίας. Ακόμη σημαντικό αποτέλεσμα των εισηγήσεων αποτελεί η καλλιέργεια κριτικών ικανοτήτων για την ιδεολογική λειτουργία της εκπαίδευσης ως κοινωνικού μηχανισμού. Ακόμη οι φοιτητές/-τριες θα αποκτήσουν μεθοδολογικά εργαλεία μελέτης και ανάλυσης, προϋποθέσεις απαραίτητες για την αποτελεσματική εφαρμογή της Κοινωνικής Εργασίας στο σχολείο από τους μελλοντικούς Κοινωνικούς Λειτουργούς.
Ακόμη σημαντικός θεματικός άξονας του μαθήματος είναι η εισαγωγή στη μικρο-προβληματική των σχέσεων δασκάλου , μαθητών , γονιών, κοινότητας και η σύνδεσή τους με την ανισότητα και το κοινωνικό και πολιτιστικό κεφάλαιο των δρώντων.
Έτσι η βαθύτερη κατανόηση, σύλληψη και ανάλυση και οι κυριότερες θεωρητικές κατασκευές και ανιχνεύσεις στα πλαίσια του επιστημονικού πεδίου της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, αποτελούν το επίκεντρο των διαλέξεων που έχουν ως αποτέλεσμα να επιτρέπουν στο φοιτητή/τρια να εξοικειωθεί με τη δυναμική φύση του επιστημονικού αλλά και του μελλοντικού επαγγελματικού πεδίο του.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/-τριες θα είναι σε θέση να:
- Χρησιμοποιούν τις βασικές έννοιες και τη γενικότερη ορολογία του επιστημονικού πεδίου της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης
- Κατανοούν το θεωρητικό πλαίσιο της δυναμικής του επιστημονικού πεδίου καθώς και την εργαλειακή σημαντικότητά του, τόσο στο επίπεδο της έρευνας όσο και στο επίπεδο της επαγγελματικής εμπλοκής
- Έχουν γνώση των βασικών αρχών, μεθόδων και θεωρητικών προσεγγίσεων της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, προκειμένου να καταστεί σαφής ο ρόλος της προσέγγισης και της μεθοδολογίας που ασπάζεται ο ειδικός στην ερμηνεία και στη μικρο και μακρο διαχείριση στο σχολείο
- Είναι σε θέση να ερμηνεύουν τη σημαντικότητα των κοινωνικών παραγόντων όπως της ετερότητας, του αποκλεισμού και της φτώχειας κατά την εκπαιδευτική διαδικασία. Έτσι, να κατανοούν να συλλαμβάνουν και να διαχειρίζονται πολιτισμικά και κοινωνικά κεφάλαια κατά την εργασία τους με δρώντες της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
- Ανάπτυξη κριτικής σκέψης
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
- Δομή και λειτουργία του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
- Το εκπαιδευτικό σύστημα ως φορέας κοινωνικοποίησης.
- Το ιδεολογικό περιεχόμενο της εκπαίδευσης.
- Ο ρόλος του κράτους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
- Κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες και εκπαίδευση.
- Κοινωνικά χαρακτηριστικά μαθητών και εκπαιδευτικές επιλογές.
- Κοινωνική προέλευση μαθητών και χρήση της γλώσσας.
- Σχολική επίδοση και παράγοντες που την προσδιορίζουν.
- Ο ρόλος του δάσκαλου και η σχέση του με τους μαθητές, γονείς και περιβάλλουσα κοινωνία.
- Σχέση εκπαίδευσης και οικονομίας.
- Εκπαίδευση και κοινωνική αναπαραγωγή.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:
- Ερωτήσεις Ανάπτυξης
- Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
- Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Blackledge, D. & Barry, H. (1994). Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Αθήνα: Μεταίχμιο.
- Bourdieu, P. (1995). Κοινωνιολογία της Παιδείας. Αθήνα: Καρδαμίτσα.
- Cuin, Ch. H., (1993). Les Sociologies et la Mobilite Sociale. Paris : PUF.
- Ballantine, J.H. (2015). Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Μια Συστηματική Ανάλυση. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
- Ευστράτογλου, Α. (1999). Οικονομικές και Κοινωνικές Διαστάσεις του Αναλφαβητισμού στην Ελλάδα. Αθήνα: Τυπωθήτω.
- Ικκου, Χ. (2011). Ο Ιδεολογικός Χαρακτήρας Των Γλωσσικών Μαθημάτων Του Ελληνικού Δημοτικού Σχολείου και η Αναθεώρησή του κατά τη Μεταπολιτευτική Περίοδο. Διδακτορική Διατριβή, Ε.Κ.Π.Α, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης.
- Καμαριανός, Ι.Χ. (2005). Εξουσία, ΜΜΕ και Εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg.
- Κάτσικας, Χ. & Καββαδίας, Γ.Κ. (1997). Η Ανισότητα στην Ελληνική Εκπαίδευση. Η Εξέλιξη των Ευκαιριών Πρόσβασης στην Ελληνική Εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg.
- Κελπανίδης, Μ. (2002). Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Θεωρίες και Πραγματικότητα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
- Μαράτου-Αλιπράντη, Α. , Τεπέρογλου, Α., Τσίγκανου Ι. (2006). Το Ελληνικό Σχολείο με την Αυγή του 21ου Αιώνα. Εκπαιδευτικές Ανάγκες, Προβλήματα και Προοπτικές. Αθήνα: Gutenberg.
- Μυλωνάς, Θ. (1997). Κοινωνιολογία της Ελληνικής Εκπαίδευσης. Αθήνα: Gutenberg.
- Νικολάου, Σ.Μ. (2006). Θεωρητικά Ζητήματα στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Αθήνα: Gutenberg.
- Queiroz, J. Μ. De (1995). L’ Ecole et ses Sociologies. Paris : Nathan.
- Τσουκαλάς, Κ., Θάνος. Θ., Καμαριανός, Γ. κ.ά. (2017). Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Εισαγωγή σε βασικές Έννοιες και Θεματικές. Αθήνα: Gutenberg.
Συναφή επιστημονικά περιοδικά
- British Sociology of Education
- American Sociology of Education
- Κοινωνική Εργασία