Κοινωνική Εργασία σε Καταστάσεις Κρίσης

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Το συγκεκριμένο μάθημα στοχεύει στην απόκτηση γνώσεων των φοιτητών/τριων για τις κρίσεις που βιώνουν οι σύγχρονες κοινωνίες καθώς και τον ρόλο της Κοινωνικής Εργασίας στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Εξετάζοντας τις κρίσεις όχι μόνο σε ατομικό αλλά και σε συνάρτηση με το γενικότερο κοινωνικό, πολιτισμικό και πολιτικό πλαίσιο, επιδιώκεται η κατανόηση και κριτική ανάλυση από πλευράς των φοιτητών/τριών της πολυπλοκότητας των κρίσεων και των ειδικών παρεμβάσεων που απαιτούνται στους διαφόρους τύπους κρίσεων (π.χ. οικονομική κρίση, προσφυγική κρίση κλπ). Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές/τριες να αποκτήσουν γνώσεις για τους ορισμούς, είδη και τύπους κρίσεων σε συνάρτηση με την ανάπτυξη κριτικής ανάλυσης της σύνδεσης των κρίσεων με τα συνολικότερα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα αλλά και να κατανοήσουν τα ποικίλα μοντέλα παρέμβασης της κοινωνικής εργασίας.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

• Γνωρίζουν διαφορετικούς ορισμούς κρίσεων (π.χ. οικονομική κρίση, αναπτυξιακή κρίση κλπ) και να κατανοούν την σημασία του εκάστοτε ορισμού για την αντιμετώπιση της κρίσης
• Προσδιορίζουν τους διαφορετικούς τύπους και είδη κρίσεων
• Αξιολογούν κριτικά την επίδραση κοινωνικοπολιτικών παραγόντων στην εμφάνιση κρίσεων στις σύγχρονες κοινωνίες
• Αναλύουν και ερμηνεύουν τα κοινωνικά αίτια των κρίσεων και των επιδράσεών τους στους πληθυσμούς
• Εμβαθύνουν στους τρόπους κοινωνικής υποστήριξης σε καταστάσεις κρίσεων σε ποικίλα πεδία άσκησης της Κοινωνικής Εργασίας (βλ. για παράδειγμα υγεία, προσφυγική κρίση, διαχείριση πένθους σε διαπολιτισμικό περιβάλλον, οικονομική κρίση κλπ)
• Γνωρίζουν τις σύγχρονες μορφές κρίσεων σε παγκόσμια κλίμακα (οικολογικές κρίσεις, φυσικές καταστροφές, πολεμικές συρράξεις κλπ) τις άμεσες αλλά και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον πληθυσμό σε τοπικό και υπερεθνικό επίπεδο
• Γνωρίζουν προσεγγίσεις και μοντέλα παρέμβασης σε κρίση στην Κοινωνική Εργασία
• Διακρίνουν την επίδραση των εκάστοτε μοντέλων αντιμετώπισης κρίσης σε micro και macro επίπεδο
• Σχεδιάζουν παρεμβάσεις σε καταστάσεις κρίσεων
• Αναπτύξουν δεξιότητες στην αντιμετώπιση των κρίσεων

 

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών
• Λήψη αποφάσεων
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
• Ομαδική εργασία
• Αυτόνομη εργασία
• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
• Ανάπτυξη κριτικής σκέψης
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
• Σεβασμός στην διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Ορισμοί κρίσης
2. Τύποι και στάδια κρίσης
3. Η σημασία των micro και macro παρεμβάσεων στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εξυπηρετούμενων
   Μοντέλα Παρέμβασης
4. Διαχείριση κρίσης στην υγεία
5. Προσφυγική κρίση και Κοινωνική Εργασία
6. Οικονομική κρίση επιπτώσεις στον πληθυσμό και ο ρόλος της Κοινωνικής Εργασίας
7. Φυσικές και Οικολογικές Καταστροφές, Πολιτικές συγκρούσεις, και ο ρόλος της Κοινωνικής Εργασίας
8. Eπαγγελματικό άγχος ή Αλλοτρίωση από την Εργασία; Προσεγγίσεις στην διαχείριση κρίσεων για τους επαγγελματίες κοινωνικούς λειτουργούς

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:

• Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
• Κριτική ανάλυση περιπτώσεων/θεωρίας
• Επίλυση προβλημάτων
• Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Αδάμ, Σ. &Τελώνη, Δ. Δ. (2015). Κοινωνικά Ιατρεία στην Ελλάδα της Κρίσης: Η εμπειρία της παροχής υπηρεσιών υγείας όταν το Εθνικό Σύστημα Υγείας Υποχωρεί? Παρατηρητήριοι Κοινωνικών και Οικονομικών Εξελίξεων, ΙΝΕ-ΓΣΕΕ online http://ineobservatory.gr/wp-content/uploads/2016/07/MELETH-441.pdf.
• Βεργέτη, Α. (2009). Κοινωνική Εργασία με Οικογένειες σε Κρίση. Αθήνα: Τόπος.
• Clarke, J. (1999). A Crisis in Care? Challenges to Social Work. Britain: Sage and The Open University.
• Dedotsi, S., Young, A. & Broadhurst, K. (2016). Social work education in a time of national crisis in Greece: educating the workforce to combat inequalities. European Journal of Social Work, 19(3-4), pp. 368-384.
• Δεδουσόπουλος, Α. (2000). Η Κρίση στην Αγορά Εργασίας τ. Ι, ΙΙ. Αθήνα: Τυπωθήτω.
• Δημοπούλου Λαγωνίκα, Μ. (2011). Μεθοδολογία Κοινωνικής Εργασίας Μοντέλα Παρέμβασης. Αθήνα: Τόπος.
• Dominelli, L. (2012). Green Social Work: From Environmental Crises to Environmental Justice. Britain: Polity Press.
• Ζαϊμάκης, Γ. & Καλλινικάκη, Θ. (2004). Τοπικός Χώρος και Πολυπολιτισμικότητα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
• Ζαϊμάκης, Γ. & Κανδυλάκη, Α. (επιμ.) (2005). Δίκτυα Κοινωνικής Προστασίας, Μορφές Παρέμβασης σε ευπαθείς ομάδες και σε πολυπολιτισμικές κοινότητες. Αθήνα: Κριτική.
• Ferguson, I. & Lavalette, M. (2004). Beyond power discourses: Alienation and social work. British Journal of Social Work, (34), 297-312.
• Georgoussi, E., Gregory S., Dedoussi, A. & Kyriopoulos J. (2003). Social workers in Greece: How they spend their working hours. European Journal of Social Work, 6 (1), 65-71.
• Ioakimidis, V, Cruz, S. C. & Martinez, H., I. (2014). Reconceptualizing Social Work in times of crisis: An examination of the cases of Greece, Spain and Portugal. International Social Work, 57(4 -special edition, edited by Abye Tasse): 285-300.
• Ιωακειμίδης, Β. (2012). Κοινωνική Εργασία για την Κοινωνική Δικαιοσύνη, Ριζοσπαστική και Κριτική Θεωρία, Πρακτική, Παραδείγματα. Αθήνα: Ίων.
• Jones, C. (2001). Voices from the front line: State social workers and New Labour. British Journal of Social Work, 31 (4), 547–62. 
• Lavalette, M. & Ioakimidis, V. (2011). Social Work in Extremis Lessons for Social Work Internationally. Britain: Policy Press. 
• Martinez-Belkin, D. & Henderson-Fleck, A. (2014). Social Justice in Clinical Practice: A Liberation Health Framework for Social Work. USA: Routledge
• Νίλσεν, Μ. & Παπαδάτου, Δ. (2006). Πρακτικά Συμποσίου. Όταν η Αρρώστια και ο Θάνατος Αγγίζουν τη Σχολική Ζωή. Αθήνα: Μέριμνα.
• Νίλσεν, Μ. & Παπαδάτου, Δ. (1998). Το Πένθος στη Ζωή μας. Αθήνα: Μέριμνα.
• Papadaki, E. (2005). High job demands, Low job control, low support: Social work practices realities in public social services in Crete. Unpublished PhD Thesis, Umea University, SwedeΝ.
• Παπαδάκη, Ε. (2012). Η επαγγελματική ζωή των κοινωνικών λειτουργών στις κοινωνικές υπηρεσίες του δημόσιου τομέα στην Κρήτη: υπερβολικές εργασιακές απαιτήσεις, περιορισμένη επαγγελματική ανάπτυξη, μικρή υποστήριξη, στο Β. Ιωακειμίδης (επιμ.), Κοινωνική Εργασία για την Κοινωνική Δικαιοσύνη. Ριζοσπαστική και Κριτική Θεωρία, Πρακτική, Παραδείγματα, σελ. 71-89. Αθήνα: Ίων. 
• Papadaki, E. & Papadaki, V. (2008). Ethically difficult situations related to organizational conditions: Social workers’ experiences in Crete, Greece. Journal of Social Work, 8(2), 163-180.
• Papadaki, V. & Papadaki, E. (2006). Job satisfaction in social services in Crete, Greece: social worker’s views. European Journal of Social Work, 9 (4) 479-495.
• Παπαδάτου, Δ. (1999). Στρες και Παρέμβαση στην Κρίση, στο Δ., Παπαδάτου & Φ., Αναγνωστόπουλος, Η ψυχολογία στο Χώρο της Υγείας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
• Παπαδάτου, Δ. (1999). Φάσεις στην Εξέλιξη της Χρόνιας ή/και Απειλητικής για τη Ζωή Αρρώστιας, στο Δ., Παπαδάτου & Φ., Αναγνωστόπουλος, Η ψυχολογία στο Χώρο της Υγείας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
• Payne, M. (2000). Σύγχρονη Θεωρία Κοινωνικής Εργασίας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
• Pentaraki, M. (2013). If we do not cut social spending, we will end up like Greece’: Challenging consent to austerity through social work action. Critical Social Policy, 33(4): 700-711.
• Πουλόπουλος, Χ. (2014). Κρίση, Φόβος και Διάρρηξη της Κοινωνικής Συνοχής. Αθήνα: Τόπος.
• Reith, M., & Payne, M. (2009). Social Work in End-of-Life and Palliative Care, Britain: Policy Press
• Σακελλαρόπουλος, Σ. (2014). Κρίση και Κοινωνική Διαστρωμάτωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, Αθήνα: Τόπος.
• Teloni, D.D. and Adam, S. (2016). Solidarity Clinics and Social Work in the Era of Crisis in Greece International Journal of Social Work, Online first.
• Teloni, D.D., (2014). Social work and the Greek crisis in Jones, C. and Novak, T. Poverty and Inequality Critical and Radical Debates in social work (series eds Ferguson, I. and Lavallette, M.). Bristol: Policy Press.pp.41-46.
• Τελώνη, Δ. (2013). Κοινωνική Εργασία με Ηλικιωμένους Ογκολογικούς Ασθενείς. Μαρτυρίες, Ελληνική Εταιρεία Γηριατρικής Ογκολογίας, σελ.49-55.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

• Australian Social Work
• British Journal of Social Work
• Clinical Social Work Journal
• Community Development
• Critical and Radical Social Work Journal
• European Journal of Social Work
• International Journal of Social Work
• Journal of Loss and Trauma
• Journal of Poverty and Social Justice
• Social Work and Society
• Κοινωνική Εργασία
• Journal of Psychosocial Oncology