Κοινωνική Εργασία και Αναπηρία

Κωδικός Μαθήματος:

607

Εξάμηνο:

ΣΤ΄ Εξάμηνο

Κατηγορία:

ΜΕΥ

Ώρες:

3

Μονάδες ECTS:

4

Σύνδεσμος στο eClass:

https://eclass.uniwa.gr/courses/SW232/


 

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Θεωρητική προσέγγιση των εννοιών: Αναπηρία, ανικανότητα, μειονεξία, ιδιαιτερότητα, αποκατάσταση, ενσωμάτωση. Κατηγορίες αναπήρων σύμφωνα με την Π.Ο.Υ. και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες κάθε κατηγορίας. Διαδικασία αποκατάστασης. Τεχνικές και δεξιότητες της Κοινωνικής Εργασίας για την αποκατάσταση αναπήρων και την κοινωνική ένταξη. Κοινωνικά δικαιώματα αναπήρων, κοινωνικές δεξιότητες, κοινωνική λειτουργικότητα. Ενδιάμεσες δομές στην Κοινότητα. Εναλλακτικές μορφές περίθαλψης, ανοιχτή προστασία, δικτύωση και συντονισμός των υπηρεσιών. Κοινωνική Εργασία και κοινωνική ένταξη. Κοινωνική Πολιτική για ανάπηρους στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μαθησιακοί στόχοι

  1. η ενημέρωση και εξοικείωση των σπουδαστών με την Αναπηρία
  2. η γνώση των φορέων και προγραμμάτων παροχής υπηρεσιών και κοινωνικής φροντίδας για τους αναπήρους
  3. η εξοικείωση των φοιτητών με τους ρόλους και τις παρεμβάσεις του Κοινωνικού Λειτουργού στην αποκατάσταση και κοινωνική ένταξη των αναπήρων.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

  • Έχουν εξοικειωθεί με έννοιες: Αναπηρία, διαφορετικότητα, ιδιαιτερότητα, κοινωνική κι εκπαιδευτική ένταξη, κοινωνική κι επαγγελματική αποκατάσταση Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ).
  • Έχουν ευαισθητοποιηθεί σε θέματα κοινωνικών δεξιοτήτων, κοινωνικής λειτουργικότητας και κοινωνικών δικαιωμάτων των ΑμεΑ.
  • Έχουν κατανοήσει την αναπηρία, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ανάπηροι στην κοινωνία καθώς και τα στάδια συμβουλευτικής προς το άτομο, τις οικογένειές και το κοινωνικό περιβάλλον.
  • Να γνωρίζουν:
    • τα είδη αναπηρίας σύμφωνα με την Π.Ο.Υ. και την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες του ατόμου, ανάλογα με το είδος της αναπηρίας του
    • Τεχνικές και δεξιότητες της Κοινωνικής Εργασίας για την κοινωνική, εκπαιδευτική κι επαγγελματική ένταξη ατόμων με αναπηρία
    • Τις εναλλακτικές μορφές εκπαίδευσης, διαβίωσης και φροντίδας καθώς και τις ενδιάμεσες δομές στην Κοινότητα για τα ΑμεΑ
    • Τους στόχους και τα μέτρα Κοινωνικής Πολιτικής στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αφορούν στα άτομα με αναπηρία.
    • Τους φορείς και τα προγράμματα παροχής υπηρεσιών και κοινωνικής φροντίδας για τα ΑμεΑ.
    • Τους τρόπους παρέμβασης του Κοινωνικού Λειτουργού για την κοινωνική ένταξη και την αποκατάσταση των ΑμεΑ.

 

Γενικές Ικανότητες

  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
  • Ασκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Λήψη αποφάσεων
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Θεωρητική προσέγγιση των εννοιών : Αναπηρία, ιδιαιτερότητα, κοινωνική και εκπαιδευτική ένταξη και αποκατάσταση.
  • Είδη και μορφές αναπηρίας σύμφωνα με την Π.Ο.Υ. και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες ΑμεΑ, ανάλογα με το είδος και τη μορφή της αναπηρίας.
  • Μοντέλα αναπηρίας
  • Κοινωνικά δικαιώματα, κοινωνικές δεξιότητες, κοινωνική λειτουργικότητα ΑμεΑ
  • Τεχνικές και δεξιότητες της Κοινωνικής Εργασίας για την κοινωνική ένταξη και την αποκατάσταση αναπήρων.
  • Κοινωνική Εργασία με Άτομα με Αναπηρία και τις οικογένειες τους
  • Κοινωνική Εργασία με την Κοινότητα για την ένταξη των ατόμων με αναπηρία.
  • Προγράμματα και δομές στην Κοινότητα για την κάλυψη των αναγκών των αναπήρων και των οικογενειών τους. Δικτύωση και συντονισμός των υπηρεσιών
  • Κοινωνική Πολιτική για ανάπηρους στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:

  • Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
  • Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
  • Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρία

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  • Ασημόπουλος, Χ.& Μαρτινάκη, Σ. (2017, επιμ.).Κοινωνική Εργασία με Οικογένεια. Αθήνα: Βήτα.
  • Barnes, C., Oliver, M. & Barton, L. (2014, επιμ.). Σπουδές για την ΑναπηρίαΣήμερα.Αθήνα: Επίκεντρο.
  • Δημητρόπουλος, Α. (2001). Η άτυπη ένταξη των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο γενικό γυμνάσιο -δυνατότητες υποστηρικτικής και συμβουλευτικής παρέμβασης στο πλαίσιο ενός μη ειδικού σχολείου. Επιθεώρηση Συμβουλευτικής -Προσανατολισμού,58-59,251-262.
  • Ζώνιου –Σιδέρη, Α. (1996). Οι ανάπηροι και η εκπαίδευση τους. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
  • Ζώνιου –Σιδέρη, Α. (2000, επιμ.). Άτομα με ειδικές ανάγκες και η ένταξή τους. Πρακτικά Επιμορφωτικών Σεμιναρίων. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
  • Ζώνιου-Σιδέρη, Α. & Σπανδάγου, Η. (2004, επιμ.). Εκπαίδευση και τύφλωση. Σύγχρονες τάσεις και προοπτικές. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
  • Ζώνιου-Σιδέρη, Α. (2000, επιμ.). Ένταξη: Ουτοπία ή πραγματικότητα; Η εκπαιδευτική και πολιτική διάσταση της ένταξης μαθητώνμε ειδικές ανάγκες. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
  • Ζώνιου-Σιδέρη, Α., Ντεροπούλου-Ντέρου, Ε., & Βλάχου-Μπαλαφούτη, Ε. (2012, επιμ.). Αναπηρία και εκπαιδευτική πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.
  • Hodapp, R. (2005). Αναπτυξιακές θεωρίες και αναπηρία: νοητική καθυστέρηση, αισθητηριακές διαταραχές και κινητική αναπηρία. Στο Α. Ζώνιου-Σιδέρη & Η. Σπανδάγου (επιμ.).Αθήνα: Μεταίχμιο.
  • Καλλινικάκη, Θ. & Κασσέρη, Ζ. (2015, επιμ.). Κοινωνική εργασία στην εκπαίδευση: Στα θρανία των ετεροτήτωνΑθήνα: Τόπος.
  • Καραγιάννη, Γ. (2017). Η αναπηρία στην Ελλάδα της κρίσης. Αθήνα: Gutenberg.
  • Καραγιάννη, Π. & Ζώνιου-Σιδέρη, Α. (2006). Το κοινωνικό μοντέλο της αναπηρίας. Θεωρία και ερευνητική πρακτική. Αντιφάσεις και ερωτήματα. Μακεδόν, 15, 223-231.
  • Λαμπροπούλου, Β. (1997). Οι απόψεις και οι εμπειρίες των κωφών μαθητών από τη φοίτησή τους σε σχολεία Ειδικής και Γενικής Εκπαίδευσης. Σύγχρονη Εκπαίδευση, 93, 60-69.
  • Λαμπροπούλου, Β. (2004) (Υπ.Έργου). Πρόγραμμα ΕΠΕΑΕΚ: Χαρτογράφηση -Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής Αγωγής. Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Τμήμα Ειδικής Αγωγής.
  • Μιχαηλίδης, Κ.(2009). Συνεκπαίδευση και Αναπηρία. Αθήνα: Παπασωτηρίου.
  • Ψύλλα, Μ., Μαυριγιαννάκη, Κ., Βαζαίου, Α. & Στασινοπούλου, Ο. (2003, επιμ.). Άτομα με αναπηρίες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.Αθήνα: Κριτική.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

  • Κοινωνική Εργασία
  • FamiliesinSociety
  • Journal of Family Social Work
  • Journal of Ethnic and Cultural Diversity in Social Work
  • Clinical Social Work Journal
  • Psychoanalytic Social Work
  • Child and Family Social Work