Κοινωνική εργασία και αστεγία: Μια κριτική ανάλυση των πρακτικών και του ρόλου των κοινωνικών λειτουργών στο πλαίσιο επανένταξης των αστέγων στην Ελλάδα
Η αστεγία αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο, το οποίο έχει γνωρίσει ιδιαίτερη όξυνση μέσα από τις πολλαπλές κρίσεις που επήλθαν τα πρόσφατα χρόνια στην Ελλάδα. Η παρούσα διδακτορική μελέτη εξετάζει το κοινωνικό φαινόμενο της αστεγίας και την κοινωνική κινητικότητα των αστέγων, υπό το πρίσμα της κοινωνικής εργασίας και του ρόλου που φέρουν οι επαγγελματίες κοινωνικοί λειτουργοί στη βάση καταπολέμησης του φαινομένου. Οι κοινωνικοί λειτουργοί δουλεύουν με τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού, καλούμενοι να εφαρμόσουν συγκεκριμένες πολιτικές, ενώ ταυτόχρονα δεσμεύονται από επαγγελματικές αξίες, όπως αυτές της συνηγορίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της κοινωνικής αλλαγής. Σε αυτό το πλαίσιο, η μελέτη πρόκειται να εξετάσει πως και γιατί τα άτομα που βιώνουν την έλλειψη στέγης μπορούν να βγουν από τη συνθήκητης αστεγίας και ποιος είναι ο ρόλος και οι πρακτικές των κοινωνικών λειτουργών σε αυτή την διαδικασία. Η θεωρητική προσέγγιση της μελέτης θα υλοποιηθεί με βάση την κριτική κοινωνική εργασία, μία θεωρία που βασίζεται στην δομική ανάλυση των κοινωνικών προβλημάτων και την χειραφετητική διάσταση του επαγγέλματος. Η μεθοδολογία της έρευνας θα είναι ποιοτική, με κύριο ερευνητικό εργαλείο τη συνέντευξη, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα να διερευνηθούν σε βάθος οι απόψεις και τα προσωπικά βιώματα του δείγματος, απαντώντας παράλληλα στο πως και γιατί τα άτομα μπορούν να βγουν από τη συνθήκη της αστεγίας. Η έρευνα θα διεξαχθεί σε συνεργασία με τρεις επιμέρους ομάδες πληθυσμού: με άτομα που βιώνουν την έλλειψη στέγης, με κοινωνικούς λειτουργούς και με εργαζόμενους θεσμικών οργάνων χάραξης πολιτικής, σε μια προσπάθεια προσέγγισης του ζητήματος μέσα από ένα ολιστικό πρίσμα εμβάθυνσης πάνω στη περιρρέουσα κατάσταση.
Λέξεις κλειδιά: Αστεγία, Κοινωνική Εργασία, Επανένταξη, Κοινωνική πολιτική
Σοφία Δεδότση (Επιβλ.), Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Νίκος Κουραχάνης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Κατερίνα Ροζάκου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο