Κοινωνιολογία της Οικογένειας

Κωδικός Μαθήματος:

404

Semester:

Δ΄ Εξάμηνο

Κατηγορία:

Υποχρεωτικά ( ΜΕΥ )

Ώρες:

3

Μονάδες ECTS:

6



ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Η Κοινωνιολογία της Οικογένειας ασχολείται με την επιστημονική μελέτη του οικογενειακού θεσμού, της σπουδαιότητας των σχέσεων και των δυναμικών που αναπτύσσονται στο πλαίσιό του, και αποσκοπεί στην κατανόηση και των κοινωνικών παραγόντων που διαμορφώνουν την οικογένεια ως κρίσιμο θεσμό για το κοινωνικό υποκείμενο και την κοινωνία. Το μάθημα αυτό αποτελεί βασικό αξονικό πεδίο για την επιστήμη της Κοινωνιολογίας.
Η ύλη του μαθήματος επικεντρώνεται στην διεύρυνση των γνωστικών οριζόντων, την καλλιέργεια κριτικών ικανοτήτων και την απόκτηση μεθοδολογικών εργαλείων κατανόησης, μελέτης και ανάλυσης, απαραίτητες προϋποθέσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή της Κοινωνικής Εργασίας με Οικογένεια από τους μελλοντικούς Κοινωνικούς Λειτουργούς.
Η βαθύτερη κατανόηση, σύλληψη και ανάλυση των μακρο δομών και των μικρο-σχέσεων στην ελληνική οικογένεια σε σύνδεση με το φυσικό, πολιτισμικό και κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον, οι σχέσεις των μελών της αλλά και των δύο φύλων γενικότερα και οι κυριότερες θεωρητικές κατασκευές και ανιχνεύσεις στα πλαίσια του επιστημονικού πεδίου της Κοινωνιολογίας της Οικογένειας, αποτελούν τον κεντρικό άξονα του μαθήματος και θα επιτρέψουν στο φοιτητή/-τρια να εξοικειωθεί με τη δυναμική φύση του επιστημονικού αλλά και του μελλοντικού επαγγελματικού τους πεδίου.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/-τριες θα είναι σε θέση να:

  • Χρησιμοποιούν τις βασικές έννοιες και τη γενικότερη ορολογία του επιστημονικού πεδίου της Κοινωνιολογίας της Οικογένειας
  • Κατανοούν το θεωρητικό πλαίσιο της δυναμικής του επιστημονικού πεδίου καθώς και την εργαλειακή σημαντικότητά του του, τόσο στο επίπεδο της έρευνας όσο και στο επίπεδο της επαγγελματικής εμπλοκής
  • Έχουν γνώση των βασικών αρχών, μεθόδων και θεωρητικών προσεγγίσεων της Κοινωνιολογίας της Οικογένειας προκειμένου να καταστεί σαφής ο ρόλος της προσέγγισης και της μεθοδολογίας που ασπάζεται ο ειδικός στην ερμηνεία και διαχείριση του κοινωνικού φαινομένου
  • Είναι σε θέση να ερμηνεύουν τη σημαντικότητα των κοινωνικών παραγόντων στη θεσμική δυναμική, σε μικρο και μακρο ανάλυση για την αποτελεσματική εφαρμογή της Κοινωνικής Εργασίας με Οικογένεια.

 

Γενικές Ικανότητες

  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
  • Ανάπτυξη κριτικής σκέψης
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  1. Σχέσεις δύο φύλων και οικογενειακοί θεσμοί στις προβιομηχανικές κοινωνίες.
  2. Ενδογαμικές και εξωγαμικές ενώσεις.
  3. Χαρακτηριστικά, δομή και λειτουργίες της σύγχρονης ελληνικής οικογένειας.
  4. Τύποι οικογενειών.
  5. Κανόνες επιλογής συζύγων.
  6. Θέσεις, ρόλοι και σχέσεις των μελών.
  7. Παιδί και οικογένεια.
  8. Η ενδοοικογενειακή βία. Κύκλος οικογενειακής ζωής και ατομικοί κύκλοι οικογενειακής ζωής του άντρα και της γυναίκας. 
  9. Δημογραφικές όψεις της οικογένειας: γάμοι, γεννήσεις, διαζύγια.
  10. H επίδραση των σύγχρονων τεχνολογιών στην οικογενειακή ζωή.
  11. Το μέλλον των οικογενειακών θεσμών: θεωρητικές αναζητήσεις και πρακτικές.

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:

  • Ερωτήσεις Ανάπτυξης
  • Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
  • Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  • Leira, A. (επιμ.) (1994). Family Sociology and Social Change. Oslo: Institute for Social Research.
  • Λεοντσίνη, Μ. (Επιμ.) (2010). Φύλο και Κοινωνικό Κεφάλαιο. Αθήνα: Κριτική.
  • Μαγγανάρας Ι. (επιμ.) (2011). Διακρίσεις κατά των γυναικών στην εργασία: και πολιτικές της Ευρωπαϊκής ένωσης για την καταπολέμηση τους. Αθήνα: Οδυσσέας.
  • Michel, A. (2000). Κοινωνιολογία της Οικογένειας και του Γάμου. Αθήνα: Gutenberg.
  • Μουσούρου, Λ.Μ. (1993). Γυναίκα και Απασχόληση. Δέκα Ζητήματα. Αθήνα: Gutenberg.
  • Μουσούρου, Λ.Μ. (1989). Κοινωνιολογία της Σύγχρονης Οικογένειας. Αθήνα: Gutenberg.
  • Μουσούρου, Λ.Μ., (2005).Οικογένεια και Οικογενειακή Πολιτική. Αθήνα: Gutenberg.
  • Νόβα Χ., (2000). Κείμενα Κοινωνιολογίας του Γάμου και της Οικογένειας. Αθήνα:Gutenberg.
  • Παπαγεωργίου, Γ. (2004). Ηγεμονία και Φεμινισμός. Αθήνα: Τυπωθήτω.
  • Παπαμιχαήλ, Σ. (2004). Η Γυναίκα ως Θύμα Ενδοοικογενειακής Βίας: Τα Χαρακτηριστικά Δράστη και Θύματος και η μεταξύ τους Σχέση. Διδακτορική Διατριβή, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Κοινωνιολογίας.
  • Πρωτοπαπαδάκης Ευάγγελος Δ. (2005). «Άμβλωση σε Πρώιμο Στάδιο και Ηθική Αξιολόγηση» Μ’ ενδιαφέρει, Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, τ. 46, σσ. 72-78. 2005
  • Singly, F. (1993). Sociologie de la Famille Contemporaine. Paris: Nathan.
  • Singly, F. (2012).Το άτομο, το Ζευγάρι, η Οικογένεια. Αθήνα: Κριτική
  • Τσαλκάνης, Α. (1993). Η Διάσπαση της Οικογένειας. Εκλογή, τ. 99, 258-270.
  • Τσαλκάνης, Α. (1995). Η Εργασία και η Μόρφωση ως Βασικοί Προσδιοριστικοί Παράγοντες της Γυναικείας Στάσης Απέναντι στη Μητρότητα. Κοινωνική Εργασία, τ. 37, 49-61.
  • Τσαλκάνης, Α. (1995). Διαφαινόμενες Στάσεις της Ελληνίδας Απέναντι στο Θεσμό του Γάμου. Εκλογή, 106/1995, 287-301.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

  • Journal of Marriage and Family
  • Family Relations
  • American Journal of Sociology
  • British Journal of Sociology