Διδακτική

Κωδικός Μαθήματος:

406

Semester:

Δ΄ Εξάμηνο

Κατηγορία:

Προαιρετικό μάθημα (Δεν οδηγεί στη λήψη Πτυχίου) ( ΜΕΥ )

Ώρες:

3

Μονάδες ECTS:

4



ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Σκοπός του μαθήματος είναι η θεωρητική εξέταση και πρακτική αναγνώριση βασικών εννοιών και όρων που αναφέρονται στις συνθήκες και τις διαδικασίες προγραμματισμού, ανάπτυξης, διεξαγωγής και αξιολόγησης του διδακτικού έργου. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση: 

  1. Να προσδιορίζουν κεντρικές έννοιες και όρους της θεωρίας και πράξης της διδασκαλίας και να αναγνωρίζουν τις ποικίλες εννοιολογικές προσεγγίσεις των όρων αυτών. 
  2. Να εφαρμόζουν μεθόδους διερεύνησης της διαδικασίας της διδασκαλίας και των δομικών της παραγόντων. 
  3. Να διακρίνουν τις διαφορετικές και εναλλακτικές διδακτικές προσεγγίσεις, τις μεθόδους καθώς και τις μορφές σχεδιασμού, διεξαγωγής και αξιολόγησης του διδακτικού έργου.
  4. Να κατανούν τη διδασκαλία ως μια σύνθετη (επι)κοινωνι(α)κή κατασκευή προβληματιζόμενοι  για τους παράγοντες που τη διαμορφώνουν,
  5. Να αξιοποιούν τις νέα τεχνολογίες στην διδακτική μεθοδολογία.

Γενικές Ικανότητες

  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών 
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
  • Διεύρυνση της ερμηνευτικής ικανότητας της ανθρώπινης συμπεριφοράς
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Η Διδακτική ως κλάδος των Επιστημών της Αγωγής. Διασάφηση σχετικών όρων. Εννοιολογικός προσδιορισμός των όρων «Διδασκαλία» και «Διδακτική» και διαφοροποιήσεις των σημασιών τους. 
  • Έννοια και σκοπός της Διδακτικής Μεθοδολογίας.
  • Πτυχές της ανάπτυξης του παιδιού και η σύνδεσή τους με τη Διδακτική Μεθοδολογία.
  • Η επιστημολογία του εποικοδομισμού (κονστρουκτιβισμού) και του θετικισμού και οι επιπτώσεις της στη Διδασκαλία, τη Διδακτική και την εκπαιδευτική έρευνα.
  • Ομαδικές δραστηριότητες/Κριτική της παραδοσιακής διδακτικής
  • Εξελικτικές φάσεις στη θεωρία και την πράξη της διδασκαλίας. Συζήτηση και ανάλυση βασικών όρων και αρχών της διδασκαλίας και της μάθησης. Σκοπός της διδασκαλίας και διδακτέα ύλη. 
  • Μέθοδοι και μορφές διδασκαλίας. Μέσα διδασκαλίας. Καταγραφή, επεξεργασία και ανάλυση της διδακτικής πράξης. Συλλογή και ανάλυση ερευνητικών δεδομένων από τη σχολική τάξη.
  • Βασικές έννοιες και διαδικασίες σχεδιασμού της διδασκαλίας. Φάσεις και αρχές εκτέλεσης της διδασκαλίας.
  • Ο εκπαιδευτικός ως αναστοχαζόμενος επαγγελματίας.
  • Η αίθουσα διδασκαλίας: εξοπλισμός, διευθέτηση και οργάνωση του χώρου σε περιοχές μάθησης και δραστηριοτήτων. Εποπτικό και παιδαγωγικό υλικό.
  • Διδασκαλία και μάθηση στην ψηφιακή εποχή. Προκλήσεις στη χρήση νέων τεχνολογιών στην διδασκαλία.
  • Η διαθεματική προσέγγιση της γνώσης. Το επίσημο και το λανθάνον Αναλυτικό Πρόγραμμα (ή παραπρόγραμμα).
  • Η αξιολόγηση στην εκπαίδευση. Μορφές εκπαιδευτικής αξιολόγησης. Αξιολόγηση μαθητή – εκπαιδευόμενου.

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ

Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει: 

    • Ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων 
    • Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 
    • Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
    • Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας 

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  • Bloom, B. S. & Krathowohl, D. R. (2000). Ταξινομία διδαχτικών στόχων. Τόμος Α΄: Γνωστικός τομέας (μετάφρ. Α. Λαμπράκη-Παγανού). Θεσσαλονίκη: Κώδικας.
  • Δημητριάδου, Κ. (2016). Νέοι Προσανατολισμοί της Διδακτικής. Προσαρμογή της Διδασκαλίας στις Εκπαιδευτικές Προκλήσεις του 21ου Αιώνα. Αθήνα: Gutenberg.
  • Joyce, B., Weil, M. & Calhoun, E. (2009). Διδακτική μεθοδολογία – Διδακτικά μοντέλα (επιμ. Κ. Κασιμάτη). Αθήνα: Έλλην
  • Kalantzis, Μ. & Cope, Β. (2013). Νέα μάθηση. Βασικές αρχές για την επιστήμη της εκπαίδευσης (μετάφρ. Γ. Χρηστίδης). Αθήνα: Κριτική.
  • Κασσωτάκης, Μ. & Φλουρής, Γ. (20134 ). Μάθηση και διδασκαλία. Σύγχρονες απόψεις για τις διαδικασίες της μάθησης και της μεθοδολογίας της διδασκαλίας . Αθήνα: Γρηγόρης.
  • Καψάλης, Α. Γ. & Νημά, Ε. Α. (2015). Σύγχρονη Διδακτική. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.
  • Κοσσυβάκη, Φ. (2006). Εναλλακτική διδακτική. Προτάσεις για μετάβαση από τη διδακτική του αντικειμένου στη διδακτική του ενεργού υποκειμένου. Αθήνα: Gutenberg.
  • Ματσαγγούρας, Η. (2011). Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας. Ι. Θεωρία της Διδασκαλίας, ΙΙ. Στρατηγικές Διδασκαλίας, Ενιαίο, Αθήνα: Gutenberg.
  • Ματσαγγούρας, Η. (2006 ). Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας. Τόμος Α΄: Θεωρία της διδασκαλίας – Η προσωπική θεωρία ως πλαίσιο στοχαστικο-κριτικής ανάλυσης. Αθήνα: Gutenberg.
  • Ματσαγγούρας, Η. (2005). Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας. Τόμος Β΄: Στρατηγικές διδασκαλίας – Η κριτική σκέψη στη διδακτική πράξη. Αθήνα: Gutenberg.
  • Πηγιάκη, Π. (20108 ). Προετοιμασία, σχεδιασμός και αξιολόγηση της διδασκαλίας. Διδακτική μεθοδολογία. Αθήνα: Γρηγόρης.
  • Serra Goethals, Μ., Howard, R. A. & Sanders, M. M. (2013). Ο αρχάριος εκπαιδευτικός ενώπιον της διδασκαλίας: Μια δοκιμή προσέγγισης στην αναστοχαστική πράξη (μετάφρ. Α. Αργυροπούλου & Ρ. Ευριπίδου). Θεσσαλονίκη: Da Vinci.
  • Σοφός, Αλ. (2015). Σχεδιάζοντας σενάρια διδασκαλίας για την πρακτική άσκηση των φοιτητών. Αθήνα: Γρηγόρης.
  • Φρυδάκη, Ε. (2009). Η διδασκαλία στην τομή της νεωτερικής και της μετανεωτερικής σκέψης. Αθήνα: Κριτική.

Ταινίες

  • Συγγραφείς της ελευθερίας
  • Ο κύκλος των χαμένων ποιητών
  • Ο εξαίρετος κύριος Λαζάρ